Мэдлэгт дусал

ХЯТАД ХЭЛТЭЙ АЯЛЛЫН ХӨТӨЧ ТАЙЛБАРЛАГЧИЙН МЭРГЭЖЛИЙН ҮГ ХЭЛЛЭГ

(Хятад хэлтэй хөтөч тайлбарлагч нарт тусгайлан зориулав)

Г.Аабат

Хөтөч тайлбарлагч хүн улс орныхоо соёлыг бусдад түгээхээс гадна бусдын соёлыг сайтар судалж ойлгосон байх шаардлага гардаг. Тиймээс тайлбар бэлтгэх явцдаа тухайн улс орноос өөрийн соёлтой хамгийн дөхүү эсвэл ижил төстэй зүйлсийг судалж, түүнийг Монголчлох, зарим тохиолдолд тэдний хэлний язгуур, бүтцийг ашиглан өөрийн орны соёлыг төлөөлүүлэн илэрхийлж болохуйц шинэ үг зохиох ч шаардлага гарч болзошгүй. Гэхдээ шинэ үг зохионо гэдэг дур зоргоороо хийж болдог ажил биш. Хэр хэмжээ болон үндэслэлээ зөв тохируулж чадахгүй бол мэдээлэл хүлээн авагч талыг улам мухардалд оруулж төөрөгдүүлэх асуудал ч үүсч болохыг үгүйсгэхгүй. 
Тиймээс би өөрийн ажлын өчүүхэн туршлагадаа дулдуйдан дараах хэдэн үгсийг ашиглаж ирснээ та бүхэнтэй хуваалцахаар шийдлээ.

Von Ungren

Х.Сугар

It was a chilly evening on September 15th, 1921, at Novonikolaevsk. As the sun was setting and the night took over, six shots were heard through the city center. It is most likely that no one shed a tear when the tall, blond man took his last breath and fell dead to the ground.

Өмнөд туйлд хүрсэн Дархадын цагаан адууны мөрөөр

Б.Ариунаа

90-ээд онд Дархадын цэнхэр хотгорт Тайгын морин аялал хийж эхэлсэн цагаас Хөвсгөл Соёны 2300-2500 метрт өргөгдсөн, өвөл 40-60 см цас унадаг, -50 хэм хүртэл хүйтэрдэг тайгын эрс тэс нөхцөл бүхий бүс нутагт дан бэлчээр ашиглан өсч үрждэг энэ омгийн адууг сонирхож  эхэлсэн билээ.

Аяллын шинэ төрлүүд аяллын хөтөч тайлбарлагч биднээс юуг шаардаж байна вэ?

Б.Мөнхбат

Аялал жуулчлал хурдтай хөгжиж байна. Түүний эдийн засагт үзүүлэх эерэг нөлөөг онцолж тэргүүлэх салбар болгон хөгжүүлж байгаа улсуудын нэг нь Монгол. Байгалийн, шашны, уулын, соёлын, адал явдалт, спорт, авто аялал гэх мэт аялал жуулчлалын олон төрөл байдгаас сүүлийн үед шинээр гарч буй Dark tourism, Accessible tourism гэсэн ойлголтыг танилцуулж, эдгээр нь аяллын хөтөч тайлбарлагч биднээс ямар ур чадварыг шаардаж байгааг энэ нийтлэлээрээ хөндөхийг зорилоо.

Миний мэдэх тогоруу

Б.Ишбалжир 2021 он

Өнгөрсөн 20 гаруй жилийн хугацаанд Монгол нутагтаа Хөтөч-тайлбарлагч (ХТ) хийж, гадны жуулчдад нутаг орныхоо үүх түүх, ёс заншил, уламжлал ахуй болон байгалийн сайхныг таниулж тайлбарлан явахдаа “Манай Монгол орон ямар уудам, яасан баялаг юм бэ?” гэж түмэнтээ шагшин бахдан дуу алдсансан. Тэр олон олон гайхамшигт учиралуудыг баяжуулж байдаг зүйл бол зэрлэг онгон байгаль түүнийг шүтэн амьдрагч ан амьтан, араатан жигүүртэн, цэцэг ургамал билээ.

Тайга нохой юу Тайгын нохой юу?

О.Тулга

“Нохой хорио, Хүүш энэ одоо яаж байна аа? Гайгүй байгаа? Барьчих юм биш биз дээ! Гинжтэй юм байна- Зүгээр байхаа”.  Энэ бол бидний нийтлэг толгойд байдаг түгшүүр. Тэгвэл хүмүүс саарал чоныг гаршуулж өөрсдийнхөө дэргэд байлгаж хамгийн багадаа л 20 мянган жил өнгөрчээ. Тэгвэл 2020 оны байдлаар том жижиг, өндөр нам, урт богино хөлтэй олон янзын өнгөтэй 360 гаруй төрлийн нохой байдаг гэсэн cудалгаа гарчээ